13 oktober 2025Sociale Benadering Dementie brengt verrassende mogelijkheden

Bron: Magazine Ons Vivent

De diagnose dementie wordt vaak beschouwd als een doemscenario: vanaf nu gaat het leven bergafwaarts, investeren heeft geen zin meer. Maar volgens casemanager dementie Ghis Boot van Vivent en sociaal werker Antoinette van Hooijdonk van Farent kan het leven met dementie nog heel lang de moeite waard zijn. Als leden van het Team Sociale Benadering Dementie in ’s-Hertogenbosch-Noord zoeken ze samen met deelnemers en hun naasten naar wat wél kan. En dat levert mooie oplossingen op. “Dat een vrouw met hulp van een vrijwilliger weer een zelfgemaakte appeltaart op tafel zette, en zo weer invulling gaf aan haar moederrol, maakte haar hele gezin gelukkig.”

De Sociale Benadering Dementie (SBD) in ’s-Hertogenbosch-Noord is een samenwerking tussen Farent, Van Neynsel, Vivent, VGZ Zorgkantoor, Tao of Care, de Alzheimer Stichting ’s-Hertogenbosch-Bommelerwaard, de gemeente ’s-Hertogenbosch en Jeroen Bosch Huisartsen. Een aantal professionals van deze organisaties zit samen in één team, dat de kwaliteit van leven voor mensen met dementie en hun naasten in noord verbetert. Casemanager dementie Ghis Boot van Vivent en sociaal werker Antoinette van Hooijdonk van Farent zijn enthousiast. 

Waarom was dat eigenlijk nodig, deze sociale benadering van dementie?

Ghis: “Omdat het belangrijk is om niet alleen aandacht te besteden aan de ziekte, maar vooral ook aan de persoon achter de diagnose. Deze ziekte valt niet te negeren, maar er is beslist beter mee te leven als je je dag zo zinvol en prettig mogelijk kunt invullen. Daar zetten wij ons als team voor in.”

Antoinette: “De ziekte zelf, je binnenwereld én de buitenwereld – in de Sociale Benadering Dementie zijn ze alle drie even belangrijk. We richten ons dus deels op de beperkingen die je ervaart en wat we daaraan kunnen doen, maar vragen ons vooral af: wat doet deze diagnose eigenlijk met je? Wat geeft jouw leven betekenis en hoe kunnen we ervoor zorgen dat je de sociale rollen die voor jou belangrijk zijn, kunt blijven vervullen; eventueel met hulp, liefst in je eigen omgeving? Omdat we ons richten op wat wél kan, voeren we hele positieve gesprekken.”

Positief omgaan met dementie, dat zal soms toch best moeilijk zijn voor mensen.

Ghis: “Natuurlijk is dat moeilijk, want het perspectief is heftig: gemiddeld leven mensen vanaf de diagnose nog ongeveer 6,5 jaar. En uiteindelijk is er altijd 24/7 zorg nodig, iets dat mantelzorgers vrijwel nooit tot het einde kunnen waarmaken. Toch heb je wel degelijk invloed op hoe je die jaren samen invult. Mensen met dementie kunnen vaak niet goed meer bedenken wat ze graag zouden willen, voor partners of kinderen is dat weleens frustrerend. Maar als we hen een beetje uitdagen en ook zelf ideeën aandragen, levert dat vaak verrassend mooie gesprekken op. Het is voor iedereen fijn om te zien dat iemand weer ergens van ‘aan’ gaat.”

Waar moeten we dan aan denken, als iemand weer ‘aan’ gaat?

Ghis: “We begeleiden nu bijvoorbeeld een jonge moeder met dementie, die laatst vertelde dat ze erg verdrietig was omdat ze zich niet meer nuttig voelde. Haar zoon begon te huilen toen hij dat hoorde, hij bekende dat hij terugverlangde naar de tijd dat het huis helemaal naar taart rook als hij thuiskwam. Zijn moeder was heel goed in taarten bakken, maar dat lukte nu niet meer.”

Antoinette: “Daarop besloten we op zoek te gaan naar een vrijwilliger die deze moeder kon helpen met bakken. En die vonden we! Het maakte niet alleen deze moeder heel gelukkig dat ze af en toe weer een taart op tafel kan zetten, ook haar man en zoon genieten ontzettend van die momenten.”

Is dat dan ook de meerwaarde van het feit dat jullie in één team werken, die bredere blik?

Antoinette: “Zeker, samen weet je meer. Elke twee weken komen we bij elkaar voor intervisie, casuïstiek- en themabesprekingen. Zo hadden we laatst een intervisie over het bewaken van je grenzen in gespannen situaties. Ghis en haar collega’s maken dat in de zorg vaker mee; zij vertelden dat ze als professional soms andere grenzen hanteren dan als privépersoon, omdat hun rol dan anders is. Dat is leerzaam.”

Ghis: “Wat ik ook een meerwaarde vind, is dat we steeds vaker samen op huisbezoek gaan. Daardoor komen we meteen tot één ondersteuningsplan waarin alle interventies op elkaar zijn afgestemd. Niemand in ons team zegt: ‘Dat is niet mijn afdeling’, we voelen ons gezamenlijk verantwoordelijk. Daarnaast bespaart het tijd, met het oog op de vergrijzing is dat bepaald geen overbodige luxe. Ook kunnen andere professionals baat hebben bij ons team. Als je bijvoorbeeld merkt dat een cliënt steeds stiller wordt en je wilt weten of dementie misschien een rol speelt, neem dan gerust contact op met ons team. We hebben daar ruimte voor!”

Wat vinden jullie persoonlijk het meest inspirerend aan deze manier van werken?

Antoinette: “Wat mij het meest raakt, is hoeveel oprechte aandacht kan betekenen. Als je echt present bent en de tijd voor iemand neemt, ontdek je zoveel meer. Zo wandelde ik laatst met een deelneemster door de binnenstad, ze bloeide helemaal op toen we een damesmodewinkel binnenliepen: ze bleek vroeger veel kleding te hebben genaaid! We gaan nu kijken of we daar iets meer mee kunnen doen. Zulke ontdekkingen raken me recht in mijn hart.”

Ghis: “Ik denk aan een jonge man met dementie, bij wie we laatst met zijn tweeën op huisbezoek gingen. Omdat we vanaf het eerste gesprek een duidelijk beeld konden geven van wat we voor de deelnemer en de naaste kunnen betekenen, gaf hen dat direct een veilig gevoel. We vormen een sterk, warm team – dat voelen zij ook. De diagnose dementie betekent niet dat je het maar moet opgeven. Als we creatief zijn en samen naar kansen zoeken, is er nog van alles mogelijk.”

De komende jaren breiden we deze aanpak samen met onze partners uit naar de hele gemeente ‘s-Hertogenbosch en passen we hem ook toe binnen onze eigen woonzorglocaties.

Aanmelden
Ken je iemand in ’s-Hertogenbosch Noord die misschien iets kan hebben aan de Sociale Benadering Dementie? Neem dan contact op met het Team Sociale Benadering Noord, via 073 – 206 84 00 SocialeBenaderingNoord@Farent.nl.