18 juni 2025'We worden eindelijk gehoord'
De eerste ervaringen met de Samenwerkwijze in ’s-Hertogenbosch-West
Sinds augustus 2024 wordt in de Bossche wijk Kruiskamp-Schutskamp gewerkt met een nieuwe aanpak: de Samenwerkwijze. Deze aanpak draait om het centraal stellen van de inwoner: geen versnipperde hulp via losse loketten, maar één gezamenlijk plan, opgesteld in overleg met álle betrokkenen. Dat gebeurt op basis van drie vragen: Wat wil ik? Wat kan ik? Wat heb ik nodig? In deze aanpak, ontwikkeld in de Ruwaard in Oss en gestart vanuit Zorgzaam ’s-Hertogenbosch, wordt er dus niet vóór de inwoner gedacht, maar mét hem of haar. Gebiedsaanjager Elske van de Donk blikt terug op een intensieve en leerzame eerste fase.
Samen is écht samen
Tien huishoudens met meervoudige of complexe hulpvragen deden het afgelopen jaar mee aan de pilot. Wat Elske vooral opvalt, is de kracht van het gezamenlijk optrekken: “Het grootste winstpunt? Inwoners voelen zich gehoord en gezien. En ook professionals zien veel beter het totaalplaatje.”
Elske begeleidde onder andere een situatie rond een overbelaste mantelzorger. “Iedereen werkte keihard, maar langs elkaar heen. Door alle betrokkenen, van school tot casemanager dementie en ambulant ondersteuner, bij de inwoner thuis bij elkaar te brengen, ontstond overzicht én samenhang. Daardoor konden we gericht afstemmen en écht verschil maken.”
Ook buiten individuele hulpvragen bleek de aanpak effectief. Elske vertelt over buurtbewoners die al maanden overlast ervaarden van jongeren die in de avond en in de nacht luidruchtig samenkwamen op een parkeerplaats. “Ze hadden alles geprobeerd: meldingen, gesprekken, politie. Maar het probleem bleef terugkomen.” Via de Samenwerkwijze werd een overleg op touw gezet met buurtbewoners, de gemeente én de duivenvereniging die naast de parkeerplek zat. “De oplossing bleek simpel: paaltjes plaatsen om de parkeerplaats ontoegankelijk te maken voor auto’s in de avond.” Binnen twee weken waren de paaltjes geplaatst, mét klapsysteem zodat de duivenvereniging nog toegang had. “De overlast verdween direct. Maar het belangrijkste was: bewoners voelden zich eindelijk serieus genomen en ze konden weer rustig slapen.”
Werken vanuit vertrouwen
De Samenwerkwijze vraagt om een andere manier van denken en werken. Niet vanuit protocollen, maar vanuit vertrouwen en gedeelde verantwoordelijkheid. Dat is wennen, erkent Elske. “Sommige professionals dachten in eerste instantie: we werken toch al goed samen? En dat is vaak ook zo. Maar wat deze aanpak anders maakt, is dat we samen met het huishouden tot oplossingen komen, niet vóór hen.”
Het vraagt inzet om aan de voorkant iedereen aan tafel te krijgen, maar volgens Elske betaalt die investering zich terug. “Wat we aan de voorkant doen, scheelt juist werk aan de achterkant. En het werkplezier stijgt: professionals leren elkaar beter kennen en zien direct het effect van hun inzet.”
Geen trucje, maar een beweging
Volgens Elske zit de kracht van de Samenwerkwijze in de eenvoud én de radicale focus: “Aan de inwoner worden drie vragen voorgelegd: wat wil ik, wat kan ik, wat heb ik nodig? Die ogenschijnlijk simpele vragen helpen om de juiste mensen op het juiste moment in beeld te krijgen.” Tegelijkertijd benadrukt ze dat het geen trucje is. “Het is een cultuuromslag. Je moet het met elkaar dragen. En professionals moeten van hun organisatie ook echt het mandaat krijgen om met de inwoner en andere professionals aan tafel te mogen.”
Van tien naar vijftig
De eerste tien casussen zijn afgerond of nog in uitvoering, maar de ambitie ligt hoger. In 2025 wordt opgeschaald naar vijftig situaties. Dat vraagt training, vertrouwen en ruimte. “We gaan professionals in West samen opleiden, niet per organisatie, maar integraal. Alleen zo breng je de samenwerking echt op gang.” Wat er volgens Elske nodig is om te slagen? “Tijd aan de voorkant. En lef aan de achterkant: durven afwijken van standaardroutes, ruimte voor maatwerk en ruimte voor de professional én de inwoner.”
Van pilot naar perspectief
De eerste resultaten stemmen hoopvol: bewoners ervaren meer duidelijkheid en grip en professionals zien beter het effect van hun inzet en weten elkaar sneller te vinden in de wijk. “We merken dat er écht beweging komt,” zegt Elske. Tegelijkertijd blijft ze realistisch: “Tien casussen zijn nog geen bewijs, maar ze geven wél richting. Wat we zien, stemt hoopvol. Daarom is het belangrijk dat we nu doorpakken en blijven leren!”